Masterclass "Spiritualiteit in de palliatieve zorg"
5-daagse multidisciplinaire masterclass voor artsen, geestelijk verzorgers en verpleegkundigen niveau 5
4 dagen intern in de Zwanenhof te Zenderen (incl overnachtingen) en 1 dag in Rotterdam
De reguliere gezondheidszorginstellingen zoals verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, huisartsen en ziekenhuizen verrichten al sinds jaar en dag zorg aan bewoners, patiënten en hun naasten rondom het levenseinde. Binnen en vanuit hospice(unit)s en oncologische centra kende de palliatieve zorg in Nederland de afgelopen jaren een razendsnelle ontwikkeling. Steeds meer wordt gezien dat de inzichten die daar ontwikkeld zijn ook toepasbaar zijn bij mensen die gaan overlijden als gevolg van andere aandoeningen dan kanker. De palliatieve zorgbenadering krijgt daardoor gerichter aandacht van zowel professionele zorgverleners als van hun organisaties. Sinds het ontstaan van locale Netwerken Palliatieve Zorg groeien op lokaal en regionaal niveau steeds meer verbinding en samenwerking rond de "palliatieve" patiënt en diens naasten.
De definitie van palliatieve zorg van de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) geldt daarbij als uitgangspunt. Deze definitie is de enige medische definitie waarin met nadruk aandacht gevraagd wordt voor SPIRITUELE zorg. Aandacht voor spiritualiteit is daarmee een verantwoordelijkheid van alle zorgverleners in hun contact met patiënten, bewoners of cliënten die geconfronteerd worden met hun levenseinde.
Binnen de zorgsector zijn geestelijk verzorgers bij uitstek deskundig op dit terrein. Het begrip spiritualiteit roept echter veel verschillende beelden bij de verschillende zorgverleners op, met als gevolg dat er weinig diepgaande uitwisseling is ontstaan. Vanaf 2010 is met de verschijning van de consensus based Richtlijn Spirituele zorg in Palliatieve Zorg (zie: Pallialine) er voor het eerst in Nederland een theoretisch en praktisch kader gegeven.
Deze richtlijn gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van iedere zorgverlener, rekening houdend met een expertrol voor de geestelijk verzorger. Op veel plaatsen wordt op basis van dit document door zorgverleners gezocht naar mogelijkheden om de praktijk van een geïntegreerde en multidisciplinaire spirituele zorg te ontwikkelen.
Op veel symposia en scholingen over palliatieve zorg wordt aandacht aan spiritualiteit geboden, aanvankelijk was deze masterclass de enige gerichte nascholing op dit terrein. Vanuit de eigen ervaring van de deelnemers op het gebied van palliatief terminale zorg, stervensbegeleiding, rouwverwerking en geestelijke verzorging zoeken we naar een passende invulling van het begrip spirituele zorg in de huidige context van de Nederlandse gezondheidszorg, met specifieke aandacht voor de (ondersteunende) expertrol van geestelijk verzorgers.
Op grond van evaluaties en verzoek van de deelnemers wordt deze cursus sinds 2013 als multidisciplinaire cursus aangeboden.
| Datum | Tijd |
| Maandag 2 oktober 2017 | 9:00 |
| Donderdag 5 oktober 2017 | tot 15:30 |
- Ja
Sprekers kunnen iets wijzigen, opzet van programma blijft hetzelfde;
Programma dag 1
09:00-10:00 Inchecken, ontvangst en registratie
10:00-10:30 Welkom, Opening, kennismaking, introductie programma
Joep van de Geer, gastdocent
10:30-12:30 Verkenning sociokaart en voorbeelden van de spirituele zorg uit de eigen praktijk
Werkvorm: informatie aan de hand van PowerPoint
Joep van de Geer, gastdocent
12:30-13:30 Lunch
13:30-15:00 Spiritualiteit en Ontwikkeling I:
Plaats en betekenis Richtlijn Spirituele zorg in de Palliatieve Zorg in Nederland
Waar vindt je de richtlijn, hoe is deze tot stand gekomen, hoe kan hij gebruikt worden
Werkvorm: informatie aan de hand van PowerPoint
Joep van de Geer, gastdocent
15:00-15:30 Pauze
15:30-17:00 Het verpleegkundig perspectief van ‘4-D-Care’: Concreet, Afstemmend, Realistisch en Evalueerbaar
“Leren herkennen en verdiepen van de verpleegkundige mogelijkheden in de zorg voor spiritualiteit”
“Hoe kunnen we elkaar multidisciplinair ondersteunen en versterken”
Werkvorm: interactieve reflectie aan de hand van PowerPoint
Saskia Teunissen
17:00-17:30 Reflectiegroepen
17:30-18:30 Diner
18.30-21:00 Dreipass der Seelsorge
“Openen en herkennen van de spirituele en symbolische communicatie in de alledaagse ontmoetingen met de patient en diens naasten”
Werkvorm: interactieve reflectie aan de hand van PowerPoint
Erhard Weiher
Programma dag 2
08:00-09:00 Ontbijt
09:00-09:15 Muziek
09:15-10:30 Innerlijke ruimte en stervenskunst
Inleiding in Spiritualiteit: het “Ars moriendi model”
Werkvorm: informatie aan de hand van PowerPoint
Carlo Leget
10:30-10:50 Pauze
10:50-12:30 Vaardigheidstraining in parallelgroepen
Toepassen van Ars moriendi model
Toepassen model Erich Weiher
Carlo Leget en Erhard Weiher I
12:30-13:30 Lunch
13:30-14:30 Vaardigheidstraining in parallelgroepen
Carlo Leget en Erhard Weiher I
14:30-15:30 Vaardigheidstraining in parallelgroepen
Carlo Leget en Erhard Weiher II (gewisseld)
15:30-16:00 Pauze
16:00-17:30 Vaardigheidstraining in parallelgroepen
Carlo Leget en Erhard Weiher II (gewisseld)
17:30-18:00 Spiritualiteit en Ontwikkeling II:
Spirituele zorg ontwikkelen binnen je eigen werksetting, wat doe je er reeds aan, wat kun je nog meer
Instrumenten voor Spirituele zorg, hoe vind ik ze en hoe pas ik ze toe, multidisciplinair in de eigen werksituatie.
Werkvorm: kleine groepjes met plenaire terugkoppeling
Joep van de Geer
Werkvorm: korte aanzet aan hand van PowerPoint
Joep van de Geer
18.00-18.30 Reflectiegroepen
18:30-19:30 Diner
19:30-21:00 Viering
Programma dag 3
09:00-09:30 Beroepsgroepen, leerstijlen
Werkvorm plenaire discussie.
Ruthmarijke Smeding en Kees Goedhart
09.30 – 10.30 Leerstijlen en vernieuwing in de eigen context
Werkvorm: informatie aan de hand van powerpoint 6
Ruthmarijke Smeding en Kees Goedhart
10:30-11:00 Pauze
11:00-12.00 Leerstijlen en vernieuwing:
toepassing van het Mainzer model van Weiher en de Ars Moriendi van Leget in het eigen dagelijkse
(multidisciplinaire) werkproces 1
Werkvorm: demo 1
Ruththmarijke Smeding, Kees Goedhart, gastdocent en Joep van de Geer
12:00-13:00 Lunch
13:00-13:45 Leerstijlen en vernieuwing:
toepassing van het Mainzer model van Weiher en de Ars Moriendi van Leget in het eigen dagelijkse
(multidisciplinaire) werkproces 2
Werkvorm: demo 2
Ruthmarijke Smeding, Kees Goedhart, gastdocent en Joep van de Geer
13.45 – 14.00 Afronding met algemene reflecties
Groepen blijven in lokaal, begeleiders wisselen!
14.00 – 15.00 Leerstijlen en vernieuwing:
toepassing van het Mainzer model van Weiher en de Ars Moriendi van Leget in het eigen dagelijkse
(multidisciplinaire) werkproces 3
Werkvorm: overige demo’s in parallelgroep A en B
Ruthmarijke Smeding, Kees Goedhart, gastdocent en Joep van de Geer
15.00 – 15.30 Thee
15.30 – 16.30 Leerstijlen en vernieuwing:
toepassing van het Mainzer model van Weiher en de Ars Moriendi van Leget in het
eigen dagelijkse (multidisciplinaire) werkproces 4
Werkvorm: overige demo’s in parallelgroep A en B
Ruthmarijke Smeding, Kees Goedhart, gastdocent en Joep van de Geer
16.30 – 17.45 Leerstijlen en vernieuwing:
toepassing van het Mainzer model van Weiher en de Ars Moriendi van Leget in het eigen
dagelijkse (multidisciplinaire) werkproces 5
Werkvorm: plenaire presentatie 1 demo per parallelgroep A en B
Ruthmarijke Smeding, Kees Goedhart, gastdocent en Joep van de Geer
17.45 – 18.15 Reflecties over de modellen & beroepsgroepen:
LS, Beroepsgroepen Teams, modellen, spiritualiteit
Werkvorm: plenaire bespreking.
Ruthmarijke Smeding, Kees Goedhart, gastdocent en Joep van de Geer
18.15 – 19.15 Diner
19.15 – 20.45 Visie op sterven, betekenis voor patiënt en naasten. Rolomkering?
Leerdoel en Werkvorm: Collegiaal gesprek met observatieopdrachten over interactie van persoonlijke ervaringen (autobiografische competentie) en professionele opvattingen
Marinus van den Berg
Programma dag 4
08:00-09:00 Ontbijt
09:00-10:30 Spiritualiteit in de palliatieve zorg
Weet ik en hoe kan ik weten wat een oncoloog met spiritualiteit doet
Hoe kunnen we elkaar ondersteunen
Werkvorm: inventarisatie van wat GV-ers en VPK-en denken te weten; interactieve bespreking aan de hand van praktijkvoorbeelden
Marieke van den Beuken
10:30-11:00 Pauze
11.00-11.30 Onderzoek en spiritualiteit
Werkvorm: verslag onderzoek aan hand van PowerPoint
Joep van de Geer
11:30-12:30 Spiritualiteit en Ontwikkeling III:
Presentaties uit de leerstijl-/reflectiegroepen
6 groepen brengen hun evaluatie van de Masterclass, doel verwerken van de stof voor eigen context en verhaal naar huis.
Werkvorm: 6 presentaties met gebruik van een andere dan de eigen leerstijl
Joep van de Geer, gastdocent en Kees Goedhart
12:30-13:30 Lunch
13:30-14:30 Praktijk en multidisciplinariteit in Spirituele zorg
Hoe werkt een specialist Ouderengeneeskunde met spiritualiteit
Hoe kunnen arts, verpleegkundige en GV-er elkaar ondersteunen
Werkvorm: Reflectie aan hand van PowerPoint met bijlagen
Kees Goedhart
14:30-15:30 Evaluatie en afronding
Joep van de Geer
Programma terugkomdag
Locatie Regionaal Palliatief Centrum Cadenza
Oosterhagen 239 te Rotterdam
09:30-10:00 Inloop en koffie
10:00-11:00 Start programma
Praktijkervaringen na cursus voorjaar, uitwisseling aan de hand van:
- Wat heb je aan de Masterclass gehad?
- Wat doe je er nu mee? (groepjes van 4)
Alle cursisten brengen een project(je) dat ze in de voorbije maanden na de eerste dagen in hun
eigen werkomgeving hebben ontwikkeld.
Joep van de Geer, Jan Willem Uring en Kees Goedhart
11:00-11:15 Pauze
11:15-11:30 Terugkoppeling vanuit de groepjes
11:30-12:30 Verdieping meest gekozen thema(‘s)
Plenair
(groep A model Weiher, groep B model Leget)
Joep van de Geer, gastdocent en Kees Goedhart
12:30-13:30 Lunch
13:30-14:00 Casuïstiekbespreking in themagroepen I
Joep van de Geer en gastdocent
14:00-14:30 Pauze
14:30-16:00 Casuïstiekbespreking in themagroepen II
(groep A model Leget, groep B model Weiher)
Joep van de Geer en gastdocent
16:00-16:45 Plenaire terugkoppeling
Bespreking casuïstiek en themagroepen
Joep van de Geer en gastdocent
16:45-17:00 Afronding
- Huisartsen
- Specialist ouderengeneeskunde
- Verpleegkundig specialist
- Communicatie
- Organisatie
- Professionaliteit
- Samenwerking
| Kosten incl overnachtingen en diners | € 1650,00 |
- ABAN 34 punten
SKGV 8 punten
V&VN 35 punten
- Klik hier om je aan te melden